Ivanišević V., Veljanovski T., Cowley D., Kiarszys G., Bugarski I. (red.) 2015. Recovering Lost Landscapes, Belgrade: Institute of Archeology.

Recovering Lost Landscapes

Przemiany krajobrazowe, które następowały w ciągu minionego stulecia przekształciły oblicze niemal całej Europy. Wojny, industrializacja, eksploatacja surowców naturalnych i intensywny rozwój urbanistyczny spowodowały zniszczenie wielu cennych stanowisk archeologicznych. Liczne miasta i wsie utraciły swoje historyczne układy przestrzenne.

Archiwalne zdjęcia lotnicze są jednym ze źródeł, które pozwalają na badanie tych przekształceń. W sprzyjających okolicznościach mogą one dokumentować stan poprzedzający zniszczenia. Archiwalne zdjęcia lotnicze wykorzystane wspólnie z innymi metodami badawczymi: np. lotniczym skanowaniem laserowym, badaniami powierzchniowymi, technikami fotogrametrycznymi czy archiwalną kartografią mogą stanowić niezwykle wartościowe źródło wiedzy o dawnych krajobrazach.  

W końcu 2015 roku nakładem Instytutu Archeologii w Belgradzie oraz Aerial Archaeology Research Group ukazała się praca zbiorowa Recovering Lost Landscapes. Głównym tematem tej publikacji jest wykorzystanie historycznych fotografii lotniczych i innych metod prospekcji terenowej w badaniach nad przekształceniami krajobrazowymi. Książka składa się z 14 artykułów autorstwa naukowców z wielu różnych krajów Europy, w tym także z Polski.

Recovering Lost Landscapes jest pokłosiem dwóch konferencji zorganizowanych w ramach europejskiego projektu ArchaeoLandscapes Europe. Pierwsze ze spotkań było zorganizowane przez Instytut Archeologii w Belgradzie wspólnie z Centrum Badawczym Słoweńskiej Akademii Nauk i Sztuk w Lublanie 19-20 listopada 2013 roku. To właśnie od tytułu tej konferencji pochodzi tytuł niniejszej publikacji.

Druga konferencja zatytułowana Patterns, Processes & Understanding: historic aerial photographs for landscape studies odbyła się 24-26 kwietnia 2014 roku w Będlewie k. Poznania. Przy jej organizacji brali udział osoby związane z takimi instytucjami jak: Katedra Archeologii Uniwersytetu Szczecińskiego, Instytut Prahistorii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, The Royal Commission on the Ancient and Historical Monuments of Scotland (RCAHMS), Remote Sensing & Photogrammetry Society (RSPSoc) oraz Aerial Archaeology Research Group (AARG).

Obie konferencje miały charakter interdyscyplinarny. Uczestniczyli w nich specjaliści z takich dziedzin jak: archeologia, historia, geografia, kartografia, planowanie przestrzenne, nauki przyrodnicze, architektura krajobrazu oraz urbanistyka.